Đọt Chuối Non

Phan Hoàng Đức 09/03/2025

Chào các bạn, slippery-slope Hôm nay trong bài diễn văn của Tổng thống Obama về Syria, mà Thu Hương và mình dịch sang tiếng Việt cho các bạn, có từ slippery slope – con dốc trơn trượt. Có nghĩa là nếu bạn bước vào một điểm trên đầu dốc, bạn có bị trượt, từ từ hay nhanh cấp kì, xuống đáy dốc.

Slippery slope trong bài diễn văn là nếu tấn công Syria chỉ một trận, là nước Mỹ có thể bị tuột dốc vào một cuộc chiến sa lầy như ở Việt Nam ngày trước.

Nhưng điều mình muốn nói với các bạn ở đây là thái độ và tác phong con người trong đời sống tâm linh cũng thế. Ta thường có những slippery slopes mà bước vào đó là ta sẽ tuột dốc.

Ví dụ quen thuộc nhất là nói dối. Có người nói dối cả ngày mà không biết. Khi họ có thói quen nói trắng thành đen thì đã đành, nhưng thường hơn là họ nói sai sự thật chỉ vì ưa phóng đại và dùng từ không chính xác.

Ví dụ: Một người vừa đụng xe, chẳng thương tích gì, thì một người bạn tung tin ra với bạn bè là bạn mình đụng xe khủng khiếp.

Điều gì mình mới đọc trên Internet, đã mang ra chỉ lại cho người khác vì “tôi rất rành chuyện này”.

Mới mua chiếc áo 100 ngàn đồng, bạn hỏi mua bao nhiêu thì nói 200 ngàn. …

Đây là những điều người ta tưởng là nhỏ, nhưng người ta không biết là mình đang đứng trên một con dốc trơn trượt. Không bao lâu, người ta sẽ nói dối việc lớn, và nói dối luôn cả chính mình, mà chẳng biết và chẳng quan tâm là mình nói dối.

Nói dối thì không cần có cố gắng nào từ phía người nói, nhưng nói thật thì cần nhiều cố gắng: chọn chữ cho chính xác, chọn điều nào nên nói điều nào không, nếu phải nói một điều thì mình chỉ được nói đến giới hạn nào, v.v… Nói chung là cẩn thận, vì một lời nói ra thì phải đúng, nhưng có nhiều chuyện mình không được phép nói, hoặc chỉ nói được chung chung, không vào chi tiết. Các nghề luật sư, bác sĩ… thường có nhiều bí mật phải giữ. Và hầu như ai cũng có tâm sự bè, bạn phải giữ kín, hay bí mật công việc ở sở. Cho nên nói chuyện cần rất cẩn thận để chính xác.

Những người nói năng không cẩn thận với ngôn ngữ thường không có chiều sâu tâm linh, vì ít suy nghĩ cẩn thận. Đời sống tâm linh cần nhiều suy nghĩ sâu xa.

Và người nói năng không cẩn thận cũng học chậm, vì nói không cẩn thận thì cũng nghe không cẩn thận. Mà nghe không cẩn thận thì boss nói A mình hiểu B.

Cho nên, khi nói các bạn nên từ từ một chút để suy nghĩ và tìm từ cho thật chính xác với điều mình muốn nói. Làm vậy, các bạn sẽ có lợi là nói chính xác hơn, và suy nghĩ cũng sâu sắc hơn.

Chúc các bạn luôn chính xác.

Mến,

Hoành

© copyright 2013 Trần Đình Hoành Permitted for non-commercial use www.dotchuoinon.com