Phan Hoàng Đức
Nghề dược là nghề liên quan đến dược phẩm (thuốc), được phân ra nhiều lĩnh vực như: Nghiên cứu, sản xuất, lưu thông phân phối, đảm bảo chất lượng, quản lý dược, hướng dẫn sử dụng thuốc cho mọi người…Dược học dựa trên nhiều ngành khoa học khác nhau, trong đó cơ bản nhất là hoá học và sinh học – hai ngành quan trong nhất mà người ta dùng kiến thức của nó để bào chế ra các dược phẩm phục vụ cho sức khoẻ con người.
Dược sĩ là những người thực hành nghề dược (làm công tác chuyên môn về dược) trong ngành Y tế, là các chuyên gia chăm sóc sức khoẻ chịu trách nhiệm cung cấp thuốc theo cách tiết kiệm và hiệu quả nhất có thể. Họ phân phát thuốc theo đơn của bác sĩ và các chuyên gia y tế khác, cung cấp thông tin cho bệnh nhân về các loại thuốc và cách sử dụng chúng. Dược sĩ thường xuyên theo dõi chất lượng, an toàn và sử dụng thuốc, đòi hỏi mức độ tham gia và tương tác cao với bệnh nhân.
Dược sĩ cũng tham gia vào quá trình quản lý bệnh tật qua việc tối ưu hóa và theo dõi việc điều trị dùng thuốc hoặc giải thích các kết quả xét nghiệm lâm sàng, thông qua kết hợp với thày thuốc hoặc các nhân viên Y tế khác. Họ cũng cần phải có kiến thức sâu rộng về pháp luật và các quy tắc thực hành nghề nghiệp. Có thể có sự nhầm lẫn giữa vai trò của dược sĩ và nhà dược học, nhưng dược học là một lĩnh vực riêng biệt liên quan đến việc điều tra các tác dụng có trên cơ thể.
Dược sĩ làm gì?
Các lĩnh vực chính mà một dược sĩ có thể làm: dược sĩ bệnh viện, dược sĩ bán lẻ hoặc dược sĩ của cộng đồng, hoặc dược sĩ dược công nghiệp.
- Các dược sĩ bệnh viện làm việc chặt chẽ với các bác sĩ và chịu trách nhiệm đặt hàng, kiểm tra chất lượng, bảo quản và bảo quản thuốc và thuốc men trong bệnh viện. Họ cũng phải đảm bảo cung cấp đủ thuốc.
- Các dược sĩ bán lẻ hoặc cộng đồng cung cấp thuốc được kê toa và không theo toa cho công chúng trong một nhà thuốc bán lẻ (như nhà thuốc tây địa phương) và tư vấn cho khách hàng về việc sử dụng thuốc an toàn và các phản ứng phụ có thể xảy ra.
- Các dược sĩ công nghiệp làm việc trong các công ty dược phẩm, nơi giúp họ khám phá các loại thuốc mới có hiệu quả và an toàn, phát triển thành thuốc hiệu quả và đưa ra thị trường sản phẩm hoàn chỉnh cho khách hàng.
Các vị trí làm việc của Dược sĩ (theo trình độ/ bằng cấp):
- Công nhân dược: làm việc trong các xí nghiệp, nhà máy Dược phẩm, lao động kỹ thuật hoặc làm trong dây truyền sản xuất và cung ứng vật tư thiết bị.
- Dược tá (Dược sơ cấp): có thể làm việc trong các xí nghiệp như công nhân, cũng có thể giúp việc cho Dược sĩ, cung cấp thuốc ở khoa Dược trong bệnh viện.
- Dược sĩ trung học: Được phép tham gia làm việc ở tất các các lĩnh vực khác nhau của ngành dược với vai trò là trợ lý của Dược sĩ Đại học. Khởi đầu từ một dược sĩ trung học, bạn hoàn toàn có thể tự học hỏi, rèn luyện kiến thức và theo học để trở thành Dược sĩ Đại học.
- Dược sĩ Đại học: Bạn có thể tham gia vào toàn bộ thế giới rộng lớn của ngành Dược, khi đã là Dược sĩ đại học thì cơ hội chọn công việc của bạn vô cùng phong phú, các lĩnh vực chủ yếu:
- Quản lý nhà nước về Dược: Làm việc trong lịch vực quản lý nhà nước về Dược, nghĩa là bạn đang chịu trách nhiệm quản lý sự vận hành của cả hệ t hống ngành Dược của đất nước. Để làm việc trong lĩnh vự này ngoài kiến thức chuyên môn ngành Dược, bạn phải trang bị cho mình nhiều kỹ năng khác tùy thuộc vào vị trí cụ thể.
- Nghiên cứu dược phẩm: Đây là lĩnh vực rất tốt để bạn cống hiến sức lục và tri tuệ như:
- Tạo nguồn nghiên liệu làm thuốc: cây cỏ, hóa chất,…
- Bào chế: từ nguyên liệu làm thành chế phẩm thuốc đạt tiêu chuẩn chất lượng
- Nghiên cứu tác dụng của thuốc mới: dược lý, sinh lý, độc tính…
- Động dược học: Nghiên cứu sự hấp thu, phân bổ, chuyển hóa, thải trừ của thuốc trong cơ thể,…
- Sinh dược học: nghiên cứu ảnh hưởng của những yếu tố trong con ngời đến tác dụng của thuốc,…
- Sản xuất thuốc (Đông dược và Tân dược): tình trạng thừa thầy thiếu thợ đang diễn ra phổ biến ở nước ta. Hiện tại thuốc nhập khẩu đang chiếm ưu thế tại nước ta với giá rất cao. Vì vậy lĩnh vực sản xuất thuốc mang nhãn hiệu “made in Vienam” với giá cả hợp lý với túi tiền người dân trong nước đang ngày càng được quan tâm đầu tư.
- Phân bố lưu thông thuốc: đây là khâu thiết yếu để thuốc có thể đến tay mọi người trong xã hội, bảo vệ và chăm sóc sức khỏe cho cộng đồng. Quy trình phân phối thuốc hiện nay được thực hiện từ Trung ương đến địa phương và tới từng người bệnh. Nếu bạn là người có một chút “máu kinh doanh” thì đây chắc chắn là một lĩnh vực hấp dẫn với bạn. Nhưng bạn đừng quên, trong nghề Dược là một dược sĩ chân chính thì “Y đức phải được đặt lên hàng đầu”.
- Ngoài ra, bạn có thể làm việc trong các lĩnh vực sau:
- Kiểm nghiệm chất lượng thuốc
- Quản lý, cung cấp thuốc cho khoa lâm sàng ở bệnh viện
- Kết hợp với Bác sĩ trong việc kê đơn thuốc và hướng dẫn sử dụng thuốc cho người bệnh (Dược lâm sàng)
- Pha chế thuốc theo đơn của Bác sĩ
- Quảng cáo và tiếp thị thuốc
- Giảng dạy trong các trường đại học, cao đẳng, trung cấp Y dược
- Làm việc ở một số tổ chúng trong nước và quốc tế về Dược phẩm và chăm sóc sức khở cộng đồng
- Trên thế giớ cũng như tại Việt Nam, như cầu về dược sĩ, dược tá, kỹ thuật viên … rất lớn và không ngừng tăng lên. Theo thống kế của Cục quản lý dược cho thấy, tỷ lệ dược sĩ của nước ta hiện mới đạt khoảng 1,76/10.000 dân, trong đó số lượng chủ yếu làm việc trong các cơ quan quản lý nhà ước, các bệnh viện và các cơ sở sản xuất kinh doanh dược phầm.
Công việc hàng ngày của dược sĩ là gì?
Công việc của dược sĩ sẽ phụ thuộc vào khu vực họ làm việc, nhưng những trách nhiệm điển hình có thể bao gồm:
- pha trộn và phân phối các loại thuốc theo toa của bác sĩ và nha sĩ, bằng cách tính, cân, pha và trộn các thành phần
- xem lại đơn thuốc của bác sĩ để đảm bảo tính chính xác, xác định các thành phần cần thiết và để đánh giá tính phù hợp của chúng đối với bệnh nhân
- cung cấp thông tin và tư vấn về thuốc, tác dụng phụ, liều lượng chính xác và lưu trữ thích hợp
- lưu giữ các hồ sơ như hồ sơ dược phẩm, hồ sơ bệnh nhân, hồ sơ hệ thống phí, hàng tồn kho, và đăng ký các chất độc, chất ma tuý hoặc thuốc có kiểm soát
- lập kế hoạch, thực hiện hoặc duy trì các thủ tục pha trộn, đóng gói và dán nhãn dược phẩm theo các chính sách và yêu cầu pháp lý để đảm bảo chất lượng, an toàn và xử lý hợp lý.
- đánh giá tính đồng nhất, sức mạnh hoặc độ tinh khiết của thuốc
- làm việc với các chuyên gia y tế khác để lên kế hoạch, theo dõi, đánh giá hoặc đánh giá chất lượng hoặc hiệu quả của thuốc
- đặt hàng và mua dược liệu, vật tư y tế, hoặc thuốc
- duy trì cổ phiếu và lưu giữ và xử lý đúng cách
- phân tích quy định xu hướng để theo dõi sự tuân thủ của bệnh nhân và để ngăn ngừa sử dụng quá mức hoặc các tương tác gây hại
- tư vấn cho khách hàng về việc lựa chọn thương hiệu thuốc, trang thiết bị y tế hoặc nguồn cung cấp y tế
Các nhà tuyển dụng điển hình của dược sĩ:
- Bệnh viện
- Phòng khámChuỗi nhà thuốc
- Hiệu thuốc độc lập
- Siêu thị hiệu thuốc
- Công ty dược phẩm
Các kỹ năng và tốt chất người làm nghề dược cần có:
Kỹ năng chính một dược sĩ cần có
- Kỹ năng phân tích thông tin
- Khả năng suy nghĩ nghiêm túc
- Kỹ năng số lượng mạnh
- Sự chú ý đến chi tiết
- Giải quyết vấn đề
- Kỹ năng quan sát
- Giao tiếp và kỹ năng xã hội
