Những câu chuyện kinh hoàng về những xác sống cùng những sinh vật dị thường lan truyền trong suốt dòng lịch sử. Thế nhưng nguồn gốc của chúng là từ đâu?


Từ thủơ xa xưa, con người ta đã sống trong nỗi sợ hãi các loài quái vật. Ai mà không kinh hoảng trước những con quái vật ăn thịt người? Hay những kẻ rình rập hút máu ta khi màn đêm buông xuống? Hoặc những thây ma hồi sinh từ nấm mồ? Liệu có lời giải thích nào cho sự tồn tại của chúng?

Bộ dụng cụ tiêu diệt ma cà rồng từ năm 1840, gồm một cây thánh giá, súng, đạn bạc, cọc gỗ, nước thánh và tỏi.

Bạn đang xem: Ba trận thư hùng giữa người sói và ma cà rồng trên màn ảnh



Bản khắc “Les animaux historiques” (1884) của Fournier, khắc họa sinh vật giống người sói tấn công người.
Ma cà rồng chẳng phải sinh vật xa lạ gì, người ta đồn rằng nạn nhân bị ma cà rồng hút máu sẽ biến thành đồng loại với chúng. Những câu chuyện về những kẻ gây ác mộng này đã xuất hiện ít nhất từ thời kỳ đồ đồng. Ví dụ, người Assyria vào những năm 4000 TCN đã sợ hãi edimmu, những linh hồn giống ma cà rồng.
Nỗi sợ ma cà rồng được lưu truyền qua nhiều thế kỷ trong nhiều nền văn hóa, nhưng có lẽ những ma cà rồng nổi tiếng nhất thế giới đến từ châu Âu. Niềm đam mê ma cà rồng bùng lên ở đó vào năm 1725, khi Peter Plogojowitz về tới nhà ở Kisilova, Serbia và đòi đồ ăn từ đứa con trai (một câu chuyện khác kể rằng anh ta đòi vợ phải đưa cho mình một đôi giày). Chuyện sẽ chẳng có gì lạ nếu anh ta không mới chết - và con trai anh ta cũng đã chết, cùng với chín người khác tuyên bố trên giường bệnh là Plogojowitz đã bóp cổ và hút máu họ.
Khi người dân tới đào mộ, xác anh ta chưa hề phân hủy và trên miệng dính đầy máu tươi. Quá kinh hoàng, họ đóng cọc vào tim anh ta. Máu trào ra từ miệng và tai người chết, vì thế họ thiêu xác ra tro để đảm bảo anh ta không thể sống dậy nữa. Tin tức về cái chết, sự sống dậy và chết thêm lần nữa của anh ta đã lan truyền khắp các nước Đức, Pháp và Anh, khiến tất cả mọi người đều sợ hãi.
Transylvania nổi tiếng là quê hương của Dracula, nhưng những kẻ hút máu cư ngụ ở khắp mọi nơi. Nhiều xã hội có những biến thể của riêng họ, từ stregoni benefici ở Ý, ma cà rồng tốt chuyên tấn công các ma cà rồng xấu, đến wili ở Ba Lan - một cô dâu chết sau đám cưới và quay lại giết đàn ông. Sau đây là một số ma cà rồng khác.
Theo truyền thuyết địa phương, loogaroo là một phụ nữ đã bán linh hồn mình cho quỷ dữ. Vào ban ngày bà ta xuất hiện dưới hình dạng già nua. Khi đêm xuống, bà ta trút bỏ bộ da và tiến vào nhà dân để hút máu người. Cách đánh bại quái vật này là phủ muối lên bộ da bà ta lột ra.
Cương thi, hay ma cà rồng nhảy, được cho là xuất hiện khi người chết không được chôn cất đúng cách hoặc là một con mèo nhảy qua xác người chết. Sinh vật này có mắt lồi, đánh hơi được nạn nhân, nhảy từ mộ ra để bắt người. Nó sẽ chết khi gặp ánh sáng mặt trời hoặc thiêu bằng lửa.
Trong truyện dân gian nước này, nachzehrer là người chết được mặc quần áo có tên mình và đem đi chôn cất. Cái xác sẽ nhai phần vải liệm và linh hồn của nó sẽ lang thang khắp nơi vào ban đêm, hình dáng chuyển thành một con lợn và đi hút kiệt sự sống từ người thân và người khác. Để ngăn chặn sinh vật này, ta cần phải bẻ cổ xác nó và lấy hết vải liệm.
Vetala chiếm xác đứa trẻ không được mai táng tử tế. Mặt nó biến dạng như dơi ăn quả, móng tay mọc dài và chứa độc, cơ thể chuyển thành màu xanh lá, nâu hoặc trắng. Để ngăn vetala lẻn vào nhà để hút máu những người đang ngủ hay say rượu, ta phải mai táng xác đứa trẻ tử tế.
Bộ phim Xác sống kinh phí thấp tên Night of the Living Dead của George A. Romero đạo diễn vào năm 1968 thành công một cách đáng ngạc nhiên vì sự hung tàn của nó, và bộ phim này đã tạo nên cơn sốt đối với dòng phim xác sống. Thế nhưng, ý tưởng về xác sống đã xuất hiện từ hàng thế kỷ trước, đáng chú ý là ở Haiti vào thế kỷ 17 và 18.
Trong thời gian đó những người châu Phi bị bóc lột và nô dịch tàn tệ, họ bị buộc làm việc trong các nhà máy đường ở những hòn đảo mà người Pháp chiếm đóng. Những nô lệ tin rằng cái chết đồng nghĩa với tự do và họ được giải thoát về quê nhà sau khi chết. Tuy vậy, nhiều người tin rằng những ai tự sát để được giải thoát nhanh chóng sẽ bị mắc kẹt mãi mãi làm thây ma vô hồn – những xác chết nhờ phép thuật mà sống lại.
Theo tôn giáo voodoo, khi đó có tới 90% người Haiti sử dụng, các thầy phù thủy (bokor) có thể tạo ra và điều khiển thây ma theo nhiều cách khác nhau, bao gồm lấy máu và tóc của nạn nhân, sử dụng búp bê voodoo và tạo ra coup de poudre, một loại bột thần bí chế từ xác người, thảo mộc và các bộ phận của động vật. Khi dùng loại bột này cho nạn nhân, họ dường như chết đi trong vài phút. Ngay sau khi họ được chôn cất, thầy phù thủy đã hồi sinh cơ thể của họ và bắt họ tuân theo mệnh lệnh của mình.
Sau khi nô lệ ở Haiti nổi dậy vào năm 1791, nhiều nô lệ châu Phi chạy trốn tới New Orleans, mang theo việc thực hành voodoo (và niềm tin về thây ma). Vào thế kỷ 19, các vị vua voodoo đã trở thành những nhân vật quyền lực về mặt tinh thần và chính trị, ngày nay họ vẫn là một yếu tố quan trọng trong văn hóa địa phương.
Không ai chắc chắn khi nào các truyền thuyết về người sói đầu tiên xuất hiện, nhưng các học giả cho rằng là từ người Sumer cổ đại và Sử thi Gilgamesh, tác phẩm văn xuôi cổ nhất ở châu Âu được biết tới, trong đó Gilgamesh phụ tình một cô nàng vì cô ta đã biến người tình trước thành sói. Người sói cũng xuất hiện trong thần thoại Hy Lạp với truyền thuyết về Lycaon đã biến thành sói khi anh ta chọc giận thần Zeus.
Tua nhanh tới năm 1764 ở Pháp, khi một con thú cắn xé thiếu nữ Jeanne Boulet 14 tuổi gần làng Saint-Étienne-de-Lugdarès. Cô là một trong hơn 100 nạn nhân tử vong trong vùng này vào giữa những năm 1760, thi thể của họ được phát hiện với phần cổ bị xé toạc và đầu bị cắn đứt. Có những lời đồn lan truyền khắp vùng đồng quê về con quái vật hung hãn đứng thẳng bước đi và không sợ đạn bắn trong khu vực đó. Hàng nghìn người tình nguyện mang súng trường và mồi tẩm độc đi săn lùng con thú, nhưng không ai tìm thấy nó, và những cuộc tấn công dừng lại vào năm 1765. Người ta suy đoán rằng có thể một đàn sói đã thực hiện cuộc giết chóc, hay thậm chí một con sư tử đã xổng khỏi bầy thú xiếc.
Dù thế nào, nỗi kinh sợ người sói đã bắt đầu, và những câu chuyện lan truyền khắp nơi. Mọi người sợ rằng họ có thể trở thành người sói khi uống phải độc dược, bị người sói đó cắn phải, hay thậm chí là do mặc phải chiếc áo hay đeo khăn thắt lưng bị phù phép. Đồng thời, vì đám sói tru lên khi thấy trăng, người ta tin rằng những người bị thụ thai hay nguyền rủa trong đêm trăng tròn sẽ biến thân trong những hôm trăng như vậy.
Bên cạnh chuyện của Jeanne Boulet, câu chuyện về người sói nhiều khả năng xuất phát từ những người bị hiểu sai hay sợ hãi vì các chứng bệnh. Chẳng hạn như người mắc bệnh dại sẽ bị đau đầu khủng khiếp và miệng sùi bọt mép, còn người mắc hội chứng người sói do di truyền thì lông tóc sẽ mọc cực kì rậm rạp trên khắp mặt và cơ thể.

Từ lâu chủ đề “Vampire vs Werewolf” đã là một chủ đề hấp dẫn và quen thuộc với người mê phim.


Từ lâu chủ đề “Vampire vs Werewolf” đã là một chủ đề hấp dẫn và quen thuộc với người mê phim. Nhân ngày Halloween, hãy cùng wu.edu.vn điểm qua mối bất hòa giữa hai loài quái vật huyền thoại này nhé.

Trước khi đi vào những điểm khác biệt, hãy cùng điểm qua những nét chung của hai hình tượng này.

Đó là: có nguồn gốc lâu đời và được lan truyền do sự kém tiến bộ của xã hội cổ.

Vampire (ma cà rồng, quỷ hút máu). Mặc dù ma cà rồng được ghi nhận trong nhiều nền văn hóa khác nhau, nhưng cho đến khi một số tin đồn và hiện tượng khó giải thích về ma cà rồng xuất hiện vào Âu châu từ các khu vực mà truyền thuyết này vốn phổ biến, chẳng hạn như khu vực Balkan và Đông Âu, cho dù cứ mỗi địa phương đều có tên gọi khác nhau về nó, chẳng hạn như Vrykolakas tại Hy Lạp và Strigoi tại Romania. Niềm tin đó đã tăng lên đến cuồng dại trong tâm trí đám đông và trong một số trường hợp xác chết đã thực sự đặt cược với những người bị cáo buộc là ma cà rồng. Những người mê tín vào ma cà rồng là những người đam mê thực hành việc uống máu người hoặc động vật. Người ta cũng thường nói rằng ma cà rồng chủ yếu hay cắn vào cổ nạn nhân, hút máu từ động mạch. Trong văn học dân gian nói chung, luôn có niềm tin vào một đối tượng có được sức mạnh siêu nhiên nhờ vào việc uống máu người. Lịch sử của những người mê tín ma cà rồng nói chung xuất phát từ tục ăn thịt người. Uống máu (và/hoặc ăn thịt) người khác đã được sử dụng như một thủ đoạn tâm lí nhằm khủng bố tinh thần kẻ thù và phản ánh nhiều sự cuồng tín. Hình tượng Ma cà rồng nổi tiếng nhất dĩ nhiên là bá tước Dracula với “thói quen” xiên kẻ thù trên những cái cọc. Điều này giúp ông bảo vệ lãnh thổ của mình, tuy nhiên cũng khiến người ta nghĩ đến ông như loài ác quỉ thích hút máu.


*

Werewolf, tiếng Việt là Người sói hay Ma sói, Hồn sói còn được biết đến với tên là Lycanthrope ( trong tiếng Hy Lạp: lycan là sói và thrope là người), là một tạo vật trong huyền thoại và truyện cổ tích với đặc điểm là một con người có khả năng biến hình trở thành sói xám hoặc là một con sói hình người. Từ thế kỷ XVI, thế giới dường như bùng nổ vấn nạn người sói. Đâu đâu người ta cũng coi người sói như mối hiểm họa, như những con quái vật giết người hàng loạt. Nhiều “người sói” đã bị bắt, bị các tòa án dị giáo kết tội xử tử với những phán quyết khẳng định đây là những hành động của phù thủy, từ đó dẫn đến một phong trào săn lùng tiêu diệt phù thủy và người sói trong thời gian này. Chỉ tính riêng ở Pháp, từ năm 1520 - 1610 đã có khoảng 30.000 người sói bị hành quyết. Trong giai đoạn này ở châu Âu cũng có khoảng 100.000 trường hợp người sói bị đưa lên đoạn đầu đài.


*

Đều xuất phát từ truyền thuyết cổ đại, nhưng điều làm cho hình tượng Werewolf và Vampire lan nhanh trong lòng người chính là nhờ vào “Dark Age” (thời đại đen tối) ở Châu Âu. Trong thời đại đó, do khoa học kĩ thuật bị kiềm hãm mà nhiều căn bệnh bị gán ghép là do tà thuật của ma quỷ gây ra. Trong đó, căn bệnh dại làm cho người bệnh sợ nắng, sợ nước, hay thích gào rú đã khiến cho những bệnh nhân của nó trở thành ma sói, ma cà rồng trong mắt đám đông. Kết cục của họ, như đã nói ở trên, là bị thiêu sống, hay bị chôn trong những ngôi mộ có hàng rào bên ngoài đề phòng họ sống lại.

Vậy tại sao hai loài này lại thích ‘gây lộn’ đến vậy?

Với sự phát triển của xã hội, thì những loài ma quỉ dần trở thành phương tiện giải trí trong các tác phẩm nghệ thuật như truyện, phim. Và dựa trên một chi tiết truyền miệng: Vết cắn của Ma sói là cách giết chết Ma cà rồng, mà nhiều bộ phim đã khai thác xung đột giữa hai loài quái vật này.

Tuy nhiên, nhìn xa hơn nữa, đó là sự xung đột trong nội tâm của những con người mang những nét tính cách khác nhau.

Vampire:

Gần như bất tử.Không thể bước ra ánh nắng.Thường xuất thân từ dòng dõi quí tộc (nên có thể không cần lao động trong ánh nắng mà vẫn không bị nghi ngờ).Có sức quyến rũ đối với loài người.Buộc phải hút máu để duy trì sự sống.

Werewolf:

Bất tử hoặc sống lâu tùy theo tác phẩm
Chỉ biến thân trong đêm trăng tròn. Khi đó ma sói có sức mạnh đáng sợ, khả năng phục hồi vết thương cực nhanh
Xuất thân: có thể là bất cứ ai.Không nhất thiết phải hút máu người để duy trì sự sống.

Như vậy, trên bình diện giai cấp, ta có thể thấy Vampire là sự hóa thân của những dòng dõi quí tộc, giai cấp thống trị lâu đời ở Châu Âu. Khoác lên mình bộ cánh mĩ miều của sự giàu sang, trí tuệ, nhưng về bản chất, những kẻ thống trị luôn là những con quỉ hút máu người nghèo nhằm cung phụng cho sự xa hoa của chúng.

Phía bên kia, Werewolf chính là những người bình thường trong xã hội. Họ sẽ không đánh thức sức mạnh hung hãn trong người trừ khi đó là một dịp đặc biệt nào đó (đêm trăng tròn). Không còn nghi ngờ gì nữa, sức mạnh của những người bần cùng, đôi khi vẫn có thể bạo phát và giết chết những kẻ thống trị, giống như vết cắn của loài Werewolf hung hãn sẽ kết liễu sinh mạng “gần như bất tử” của Vampire.

Còn xét về phương diện tính cách, thì Vampire là hình mẫu của những quí ông “mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao”. Họ có trí tuệ và phong cách, họ biết sức hút của mình nằm ở đâu để thu hút “con mồi” của mình. Họ, là hiện thân của những kẻ ÁI KỈ bậc nhất.


*

Trong khi đó, Werewolf là những gã “chọc trời khuấy nước mặt dầu”, luôn thích sống theo bản năng, liều lĩnh và đam mê. Nếu bạn đã từng quen biết những người bạn thuộc hai type người này, bạn sẽ thấy sự đối nghịch của họ mang lại thật nhiều hấp dẫn: bạn sẽ muốn uống trà, đàm đạo với 1 gã Vampire, nhưng đôi khi cái bạn cần là một chuyến phiêu lưu không biết ngày mai cùng một gã Werewolf PHÓNG KHOÁNG ĐẾN HOANG ĐÀNG.


*

Nhưng về cơ bản, ma quỉ vẫn là ma quỉ. Những nét tính cách làm nên sức hút của hai loài quái vật này cuối cùng vẫn chỉ dẫn đến đau khổ cho con người mà thôi.

Trong giới hạn bài viết ngắn này, tôi xin trích lại một bộ phim cũ: Van Helsing năm 2004 do Hugh Jackman, Kate Beckinsale đóng.

Bộ phim kể về hành trình của Van Helsing (Hugh Jackman) và Anna Valerious (Kate Beckinsale) đi tiêu diệt Dracula (Richard Roxburgh). Trong hành trình của họ, ta có thể thấy một Dracula ích kỉ “không có trái tim” luôn tìm cách duy trì nòi giống, và một Van Helsing luôn lạnh lùng duy trì nhiệm vụ bắt quái vật để rồi biến thành Werewolf (Trích lời nhân vật Frankenstein: “Chúc mừng anh. Anh đã biến thành cái con vật mà mình say sưa săn đuổi. Và họ rồi cũng sẽ săn đuổi anh.”). Để rồi cuối phim, khi tiêu diệt Dracula trong hình hài Werewolf, Van Helsing cũng đã phạm một tội lỗi sẽ ám ảnh anh suốt đời: anh vô tình giết chết Anna trong cơn say máu.


Hình tượng Dracula tuyệt vọng nhìn đàn con chết đi, hay Van Helsing ôm chặt Anna trong tay khi từ từ trở về hình người … đó là những hình ảnh đầy tính hình tượng, khi mà con người vì đuổi theo những toan tính của mình, những chấp niệm trong tính cách mà đánh mất những điều quý giá đối với họ.

Xem thêm: Các Địa Điểm Du Lịch Phú Yên Đẹp Nhất, Cẩm Nang Du Lịch Phú Yên 2022 Từ A

Bất tử để làm gì? Khi mà sự bất tử đánh đổi bằng cô độc.

Hưng phấn, điên cuồng, mạnh mẽ, để làm gì nếu phải đánh đổi bằng sự tổn thương dành cho người thân?

Tuy vậy, một chút hóa thân trong ngày Halloween cũng chẳng hai ai. Vậy thì bạn sẽ chọn phe nào?
Werewolf hay Vampire?


*