Sử thi là một loại hình sinh hoạt văn hóa độc đáo, nhiều người đánh giá, nó như linh hồn của đồng bào những dân tộc ngơi nghỉ Tây Nguyên. Mô hình nghệ thuật này được sáng tạo, tích lũy thọ đời, nó ảnh hưởng đến lời ăn uống tiếng nói, luật pháp tục, nghệ thuật, tín ngưỡng, nếp sống của con fan và cộng đồng. Sử thi làm phản ánh các khía cạnh đời sống từ tạo thành lập buôn làng, chế tạo nương rẫy, chiến tranh giữa các bộ tộc, đến thực hành thực tế nghi lễ, liên hoan tiệc tùng truyền thống, phong tục, tập quán. Mặc dù nhiên, nhiều năm vừa qua người nghe sử thi vơi dần, người hát đề cập sử thi cũng thảng hoặc dần. Hầu như đêm khan lịch sử một thời cũng từng ngày vắng bóng, chẳng bao lâu nữa sử thi chỉ còn trong cam kết ức.

Bạn đang xem: 14 vị anh hùng tiêu biểu nhất trong lịch sử thi


Tweet

Cùng với cồng chiêng, sử thi là di sản đặc trưng của văn hóa các dân tộc bản địa ở Tây Nguyên. Năm 2022 là năm để dấu mốc 95 năm kể từ lúc công sứ Pháp Sabachie phân phát hiện, sưu tầm ra mắt sử thi đầu tiên của người Ê Đê “Bài ca đại trượng phu Dam San – Klei khan Dam San” vào thời điểm năm 1927. Sau sử thi này, 1 loạt sử thi khác của các DTTS sinh hoạt Tây Nguyên được sưu tầm, xuất bản. Điều đó mang lại thấy, những DTTS sống Tây Nguyên vẫn sở hữu kho báu sử thi vật dụng sộ.


*
Một cảnh vào ca kịch ước mong Dam San, chiến thắng được thiết kế trên nền sử thi Dam San của dân tộc Ê Đê

Kho tàng sử thi đồ gia dụng sộ

Nhiều năm nghiên cứu và phân tích văn hóa các dân tộc Tây Nguyên, nhà nghiên cứu văn hóa Linh Nga Niê Kđăm ngơi nghỉ TP. Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk tâm huyết gìn giữ đa số giá trị truyền thống lịch sử các dân tộc trên cao nguyên trung bộ đại ngàn. Bà Linh Nga Niê Kđăm nói rằng:Sử thi Tây Nguyênlà các áng văn học truyền miệng bằng văn vần với bằng hình thức hát nói rất độc đáo và khác biệt mà các dân tộc khác không có. Tôi call đó là lộng lẫy nương rẫy khác trọn vẹn với sang trọng lúa nước. Môi trường thiên nhiên diễn xướng ngôi trường ca, sử thi rất có thể ở trên bên rông, nhà dài của một gia đình, hay ở chủ yếu nhà thợ gỗ hoặc trong nhà chòi canh rẫy.

Sử thi ca tụng cuộc sống, tình yêu, con fan củavùng khu đất Tây Nguyênhuyền thoại. Mỗi dân tộc gọi sử thi theo đông đảo tên khác nhau, đồng bào Ê Đê hotline là khan, M’nông điện thoại tư vấn là ot n’trong, người ba Na gọi h’amon, Jrai gọi là hri, Xơ đăng hotline là tói cơ rnghia… văn bản của sử thi chứa đụng những thay đổi cố của dân tộc, luân chuyển quanh hồ hết chiến công của những anh hùng có công đảm bảo an toàn buôn làng, cản lại những quyền năng đen tối. Nhân thứ của sử thi thay mặt đại diện cho ước vọng của cộng đồng, đấu tranh bởi lý tưởng nhân bản cao cả.


*
Các nhà nghiên cứu đã sưu tầm, in thành sách nhiều tác phẩm sử thi của những dân tộc Tây Nguyên

Gần 1 cố gắng kỷ kể từ khi nhà nghiên cứu người Pháp công bố sử thi đầu tiên của Tây Nguyên, những nhà công nghệ dày công kiếm tìm hiểu, xem thêm thông tin và có thể khẳng định rằng, vùng khu đất Tây Nguyên đã và đang lưu giữ kho tàng những tác phẩm sử thi khổng lồ, vật dụng sộ.

Theo báo cáo, quá trình 2001-2008, Viện kỹ thuật xã hội việt nam thực hiện dự án Điều tra, sưu tầm, bảo quản, biên dịch và xuất phiên bản sử thi Tây Nguyên. Hiệu quả đã xem tư vấn được 801 cửa nhà với 5.679 băng thu thanh (90 phút/băng) khiến cho các nhà phân tích văn hóa bất ngờ. Đặc biệt, các nhà nghiên cứu và phân tích đã phân phát hiện ít nhất có 3 cỗ sử thi liên hoàn rất đẩy đà của dân tộc M’nông, cha Na và Xơ đăng. Mỗi cỗ sử thi liên trả gồm khoảng chừng 100 tác phẩm tất cả sự link khá hoàn chỉnh.

Nhà nghiên cứu và phân tích văn hóa Linh Nga Niê Kđăm phân tách sẻ: các tác phẩm văn học truyền miệng bằng văn vần, và hiệ tượng hát kể này là một sinh hoạt văn hóa dân gian mang tính chất toàn cùng đồng, của khá nhiều các DTTS Tây Nguyên. Được trình diễn dưới dạng hát - nói bằng những làn điệu âm nhạc, tất cả ngữ điệu, sắc thái, cường độ, tốc độ với sự đổi giọng, thay đổi âm vực của fan diễn xướng.

Cho mang đến nay, những nhà nghiên cứu đã sư tầm hàng ngàn bài sử thi, in thành hàng nghìn cuối sách song ngữ. Riêng biệt nhà văn hóa Linh Nga Niê Kđăm cũng đang sở hữu hàng chục cuốn sách tuy nhiên ngữ sử thi những dân tộc Tây Nguyên

Gía trị thừa thời gian

Sử thi đính bó với đời sống cộng đồng, bội nghịch ánh thâm thúy mọi tinh vi của đời sống xã hội Tây Nguyên, từ con người, thiên nhiên, tới các đấng tối cao chi phối số đông mặt hoạt động của cuộc sống cộng đồng. Vì thế mà fan ta ví sử thi như cuốn “bách khoa toàn thư” của đồng bào Tây Nguyên. Bởi vì sử thi chứa đựng cả bề dày văn hóa, chiều dài lịch sử và kinh nghiệm sống được tích lũy lâu đởi của xã hội các dân tộc bản địa nơi đây.

Thạc sĩ Nguyễn quang Tuệ, Trưởng phòng quản lý Văn hóa Sở Văn hóa-Thể thao và du lịch tỉnh Gia Lai mang lại biết: sử thi của những dân tộc Tây Nguyên được tồn tại bên dưới dạng truyền khẩu, xuất phát từ dân gian cùng với độ dài ngắn khác nhau. Bao hàm tác phẩm sử thi chỉ hát trong một ngày, 1 đêm, nhưng cũng đều có những cửa nhà sử thi phải kéo dài đến cả 7 ngày- đêm. Tùy theo trí nhớ, trí tưởng tượng và giải pháp truyền cài của tín đồ nghệ nhân thông qua hiệ tượng hát, kể, diễn xướng mà fan nghe sẽ hiểu được cửa nhà một bí quyết trọn vẹn. Bạn nghệ nhân hát nhắc sử thi, cần hóa thân vào phần đông nhân vật dụng trong cống phẩm của mình, thông qua đó thể hiện nay được hầu như trạng thái cảm giác của nhân vật.


*
Hiện ni sử thi chỉ được nhắc trong các ngày lễ hội hội (Trong ảnh: Lễ thờ nhà bắt đầu của đồng bào Gia Rai, thị xã Krông Pa, thức giấc Gia Lai)

Sử thi thường với yếu tố kỳ ảo cùng trong sử thi Tây Nguyên, nhân vật anh hùng là nguyên tố trung tâm. Vẻ rất đẹp của nhân vật anh hùng được gắn sát với không khí của núi rừng, sông suối, cây cối, chim muông,… nơi vùng đất xã hội đang sống. Nhân vật hero là đại diện thay mặt tiêu biểu mang đến tinh thần, tài năng, lòng dũng cảm và trí thông minh của cùng đồng, tất cả được trình bày qua những hành động và phần nhiều chiến công hiển hách.

Ngoài ra, sử thi thường trình bày rõ được sự hình thành của những buôn làng, trận đánh của các bộ lạc để bảo đảm an toàn cộng đồng, tình yêu song lứa. Phản ảnh được điều thiện và cái ác trong một tác phẩm,… một vài sử thi hay được tương tác với các địa danh, sự vật, hiện nay tượng rõ ràng có thiệt trong thực tiễn để tín đồ nghe hiểu, tưởng tượng và cảm thấy được chiến thắng mà fan nghệ nhân ý muốn truyền tải.

Các dân tộc
Tây Nguyên sở hữu kho tàng sử thi thiết bị sộ, phong phú, song việc trình diễn, giữ truyền vào dân gian đã hết phổ biến. Sử thi vẫn mai một đi hết sức nhiều, do nghệ nhân biết hát kể sử thi vẫn về với ông bà, nếu còn thì đã và đang già yếu, trong những lúc đó môi trường thiên nhiên hát nói sử thi cũng ko còn. Phần đông đêm khan huyền thoại đang dần dần vắng bóng trong những buôn làng.

Anh Kim Đồng

Kim Đồng tên thật là Nông Văn Dền, người dân tộc Nùng, quê sống thôn Nà Mạ, buôn bản Xuân Hòa (nay là trường Hà), Hà Quảng, Cao Bằng

Anh là 1 trong những trong 5 nhóm viên thứ nhất của Đội nhi đồng cứu vớt quốc làng Nà Mạ và cũng là tổ chức triển khai Đội đầu tiên của Đội ta được thành lập và hoạt động khi chiến trận Việt Minh thành lập và hoạt động (1941).

Trong buổi thành lập Đội, Kim Đồng được bầu làm tổ trưởng.

Kim Đồng là đàn ông út của một gia đình nông dân nghèo. Tía mất sớm. Anh trai tham gia bí quyết mạng và hy sinh lúc còn trẻ.

Từ năm 1940, sống quê Dền đã có trào lưu cách mạng. Dền được anh trai với anh cán cỗ như anh Đức Thanh giác ngộ phương pháp mạng. Dền đang theo những anh làm những công việc: canh gác, gửi thư từ, nghe thủ thỉ về tội vạ của quân giặc… nhờ đó Dền sẽ sớm giác ngộ cách mạng và phát triển thành một liên lạc viên tin yêu của tổ chức Đảng. Dền đã mau chóng làm quen thuộc với cách thức làm công tác bí mật, nhiều lần đưa, gửi thư từ, chuyển đường đến cán bộ lọt qua sự bao vây, canh gác của địch.

Năm 1941, bác bỏ Hồ về Pắc Pó, Kim Đồng từng được gặp mặt Bác ở địa thế căn cứ cách mạng.

Bước sang năm 1943, bọn địch phệ bố, tiến công phá kinh hoàng vùng Pắc Pó. Trong một lượt đi liên lạc về, thân đường gặp lính địch phục kích gần nơi gồm cán cỗ của ta, Kim Đồng đã cấp tốc trí nhử cho bọn địch nổ súng về phía mình. Nhờ tiếng súng báo động ấy, các đồng chí cán bộ ở sát gần đó tránh bay lên rừng. Song, Kim Đồng đã bị trúng đạn và dũng cảm hy sinh tại chỗ, ngay lập tức bờ suối Lê-nin.

Hôm ấy là ngày 11 tháng giêng Âm kế hoạch năm 1943, Anh vừa tròn 14 tuổi.

*
Tranh vẽ anh Kim Đồng
Anh Lê Văn Tám

Ngày 23 mon 9 năm 1945, thực dân Pháp khởi hấn ở Nam cỗ hòng cướp lại nước ta một lần nữa. Năm ấy, ở gần chợ Đa Kao thành phố tp sài thành có một em nhỏ xíu con nhà nghèo bắt buộc đi buôn bán lạc rang, tấn công giầy để kiếm sống. Tên em là Tám

Lê Văn Tám thường lân la tới hầu hết nơi gồm quân Pháp đóng để cung cấp hàng, tấn công giầy. Tám tỏ ra hiền lành lành, nhút nhát đề xuất đã được đàn lính Pháp để cho đi qua, tải và từ từ quen khía cạnh em. Tại Thị Nghè, có một kho xăng, đạn bự của địch. Hình ảnh những thùng đạn, đầy đủ trái bom hiện ra trong tâm trí của Tám cùng đông đảo cảnh tàn phá, giết chóc man rợ của địch đối với đồng bào ta đã thôi thúc em tính mang đến một câu hỏi làm táo apple bạo. Tám nảy ra ý định sẽ phá kho xăng đạn này.

Sau mấy hôm thăm dò quan giáp địch. Tám đậy dầu xăng vào người, thản nhiên khoác cỗ áo lạc rang đến xuất bán cho lính gác như thường lệ. Tận dụng lúc bọn địch không chú ý Tám chạy nhưng bay vào vị trí để xăng và xèo diêm. Dầu xăng trong fan Tám bốc cháy và bén luôn vào thùng xăng ngay gần nhất. Cụ là cả kho xăng bốc cháy đùng đùng rồi lan tới khu vực để bom đạn. Tiếng nổ lớn ầm trời, khói lửa mịt mờ cả thành phố.

Lê Văn Tám đã gan góc hy sinh và giữ lại trong trí nhớ dân chúng Thành đồng tổ quốc hình ảnh: Em bé bỏng đuốc sống của tp mang tên bác của dân tộc Việt Nam

*
Tranh vẽ cảnh hero Lê Văn Tám xả thân kho xăng của thực dân Pháp
Anh Vừ A Dính

Vừ A bám là con thứ ba của ông Vừ kháng Lầu (sinh năm 1899) và bà Sùng Thị Plây (sinh năm 1901).

Gia đình Vừ A bám là cơ sở bí quyết mạng của thị trấn Tuần Giáo.

Vừ A Dính xuất hiện và khủng lên vào một mái ấm gia đình người Mông có truyền thống lịch sử yêu nước và bí quyết mạng. Ngay từ nhỏ, Dính là 1 trong cậu bé bỏng thông minh, kiêu dũng và nhanh nhẹn. Được bố mẹ giáo dục, Vừ A Dính sẽ sớm giác ngộ giải pháp mạng và phẫn nộ giặc Pháp xâm lược. Pú Nhung luôn luôn bị giặc đột kích vào cướp bóc, đốt nhà, bắt người. Chính vì như vậy dân làng phải cử fan canh gác nhằm phát hiện nay giặc. Chưa đầy 13 tuổi dẫu vậy Vừ A Dính đã xung phong được đi trông coi như các cả nhà lớn. Lần ấy, giặc Pháp không đi tự Tuần Giáo lên cơ mà chúng bí mật xuyên rừng bản Chăn lên cướp phá. Khi phát hiển thị giặc Vừ A dính vội lao về bản, vừa đi vừa hô khổng lồ “Có thằng Tây ! tất cả thằng Tây !”. Dân bản vội chạy vào rừng. A bám chạy cấp về đơn vị xem chị em và các em đang vào rừng hay không thì chạm chán một toán lính xồ tới. Bọn này đi bắt phu khuân của cướp bóc được về đồn mang lại chúng. Cố gắng là chúng bắt luôn A dính đi theo nhằm khiêng lợn đến chúng. A Dính cắn răng gắng sức cõng một chiếc rọ nhốt con lợn to. Đến một nhỏ dốc cạnh bờ suối, A bám dự định tận dụng địa hình này để chạy trốn. Cậu giả biện pháp trượt chân lăn theo cả rọ lợn xuống dốc. Chẳng may đến A Dính, lăn cho tới cuối dốc cậu bị một cây gỗ chặn ngang người. Chiếc rọ lợn bung ra, bé lợn chạy đổi thay vào rừng. Lũ giặc chạy ào xuống vừa tấn công vừa lôi bám về giam trên đồn bạn dạng Chăn. Thương hiệu đồn trưởng bạn Pháp sai khiến cho ở trong hạ: “Nó làm mất con lợn, nó đề nghị thế mạng”. Lúc biết sáng sớm mai sẽ ảnh hưởng giết, đêm ấy Vừ A Dính đã rủ ông già Vừ Sa ở bản Phiêng Pi cùng bị tóm gọn giam cùng với mình dỡ mái trại giam, bò qua không ít bốt canh để trốn bay ra ngoài.

13 tuổi Vừ A Dính vẫn thoát ly mái ấm gia đình trở thành nhóm viên liên hệ của đội vũ trang thị trấn Tuần Giáo. Đội vũ khí của Vừ A Dính hoạt động trên một địa bàn rất rộng, tự châu Điện Biên ra châu Tuần Giáo rồi ngược lên châu Tủa Chùa. Dấu chân của Dính với đội vũ trang in mọi núi rừng và các thôn phiên bản trong huyện. Đội thiết bị thoắt ẩn, thoắt hiện tại nhiều bạn dạng làng để vận động, hỗ trợ bà con những dân tộc định hình cuộc sống, xây dựng những tổ chức đoàn thể giải pháp mạng, bí mật tổ chức phòng chiến, tấn công Pháp xâm lược.

Cuộc sống kháng chiến cực khổ nhưng Vừ A bám rất sáng sủa yêu đời. Dính cực kỳ ham học và học khá. Thời điểm nào vào ngực áo của dính cũng nhét cuốn sách nhằm tranh thủ học. Dính vẫn học đọc với viết chữ thông thạo. Khuôn khía cạnh tròn, đôi mắt tinh nhanh, tay chân thoăn thoắt là hình ảnh chiến sĩ nhỏ tuổi Vừ A dính hằn sâu vào mắt các chiến sĩ của team vũ trang Tuần Giáo.

Địch tăng cường lùng sục tìm khử đội vũ khí nên đơn vị luôn phải di chuyển. Để giữ túng mật, địch quan trọng phát hiện được, nơi đóng quân của đơn vị chức năng thường ở trên các triền núi cao, xa nguồn nước. Vì thế mà cuộc sống đời thường vô cùng gian khổ. Hàng tháng trời không một phân tử muối, không một phân tử gạo. Để tất cả nước đến sinh hoạt, đơn vị của Dính vẫn có ý tưởng sáng tạo chặt ngang thân cây chuối rồi khoét ruột cây chuối để lấy nước. Dính được đơn vị giao phụ trách việc lấy nước này và Dính đã làm cho rất khéo léo, luôn bảo vệ để đơn vị chức năng có đủ nước dùng. Trọng trách chính của bám là làm giao thông vận tải liên lạc. Lần làm sao nhận trọng trách đi liên lạc dính cũng mưu trí, bảo đảm bình yên và về trước thời gian qui định. Các anh trong đơn vị hỏi nguyên nhân Dính luồn rừng cùng đi tốt thế, Dính cười cợt hồn nhiên bảo: “Từ nhỏ em trèo núi, đi cấp tốc đã quen thuộc chân rồi”. Dính còn những lần được đơn vị chức năng giao nhiệm vụ bí mật xuống bạn dạng móc nối liên hệ với các đại lý để nhấn muối, mực viết, kim chỉ, giấy viết, vải vóc mặc và thuốc men nhưng đồng bào xuống chợ download hộ. Chị em của bám cũng là một trong cơ sở bí mật tin cậy, nhiều lần tiếp tế đến đội thiết bị như thế.

Được tin bà bầu và anh chị bị địch bắt giam trên đồn bản Chăn, Dính bi lụy và thương bà bầu lắm. Biết tin solo vị chuẩn bị đánh đồn bạn dạng Chăn, dính đã ý kiến đề nghị được xuống núi điều tra nắm tình hình địch với nhân tiện khám phá tin tức về mẹ và cả nhà. Đã từng bị tóm gọn giam ở đồn bạn dạng Chăn bắt buộc đường đi, lối lại bám khá thuộc. Bởi vì thế, anh Kiên lãnh đạo đơn vị đã đồng ý để bám xuống núi. Anh dặn kỹ bám những việc phải điều tra.

Dính như nhỏ sóc lao xuống núi. Được du kích bạn dạng Chăn kín đáo dẫn ra mỏm núi sát đồn để quan sát. Mai phục suốt hai đêm ngày liền bám vẫn ko thấy những người bị giam thoát khỏi trại. Đoán định thể làm sao địch cũng phải cho những người ra mang nước yêu cầu sáng mau chóng hôm vật dụng ba, bám đã kín đáo làm ống bương đựng nước rồi kín đáo nấp sau một tảng đá sát bên rìa suối. Lúc đám người bị bắt giam được lính đồn đưa ra suối mang nước, bám đã lập cập trà trộn vào mà địch không hề phát hiện tại ra. Đêm ấy Dính đang được nằm cạnh mẹ và những em. Mẹ đã hỗ trợ nhiều tin tức quan trọng cho dính về đồn phiên bản Chăn. Bám còn động viên và căn dặn mẹ và các em đừng khai báo nơi ở của cơ sở bí quyết mạng. Sáng sau Dính giã từ mẹ, chị và những em, hứa sẽ chạm chán lại. Trở về đơn vị, bám đã báo cáo tỉ mỉ và vẽ lại sơ vật dụng từng vị trí cha phòng của địch... Các anh chỉ huy đơn vị thấy nguy hiểm đã không cho Dính vào trong đồn địch nữa cơ mà chỉ tìm bí quyết liên lạc với người mẹ ở bên ngoài.

Và lần gặp gỡ sau đó của bà mẹ và Dính bên bờ suối là lần chạm mặt cuối cùng. Bà mẹ Sùng Thị Plây của Dính đã bị giặc phun ngay sau buổi gặp tin báo cho dính trở về trại giam cùng với 22 người khác.

Trung tuần mon 6 năm 1949, giặc Pháp huy động tổng lực quân quân nhân từ những đồn trong khu vực để vây ráp hòng tiêu diệt đội vũ trang Tuần Giáo của Vừ A Dính. Ngay gần một ngàn quân đổ về khu căn cứ Pú Nhung từ không ít ngả đường. Một tốp giặc của đồn bản Chăn bên dưới sự lãnh đạo của một tổ Tây đã kín đáo phục kích ngay tại đầu một bạn dạng bỏ hoang sát Pú Nhung.

Hôm ấy trời mù sương, chỉ biện pháp nhau vài bước đi mà không bắt gặp nhau. Dính vừa kín đáo gặp mẹ trở về. Sau sườn lưng của dính còn đeo trong quấn cả trăm viên đạn mà bà mẹ mới trao cho. Fan Dính ẩm ướt sương. Vị trời giăng sương mù mịt yêu cầu rất khó khăn quan sát. Dính bất ngờ rơi vào ổ phục kích của giặc mà lại không giỏi biết. Thằng team Tây biết đấy là một liên lạc cho du kích, y mừng hun. Nó hỏi: “Các ông tỉnh ở đâu ?” (giặc Pháp vẫn điện thoại tư vấn cán cỗ Việt Minh tỉnh Lai Châu là “ông tỉnh”). A Dính bình tĩnh trả lời: “Không biết !” Tên team Tây gầm lên: “Cái bao đạn này mày mang về cho ông tỉnh bắn chúng tao mà lại mày chần chừ à ? Nói đi không tao bắn vỡ đầu mày bây giờ”. Dính vẫn trả lời: “Không biết!” Tên team Tây không giữ lại được bình tĩnh, nó xông vào đánh Dính túi bụi.

Lũ giặc cầm nhau tiến công đập man rợ Vừ A Dính mang đến tận trưa. Đánh ngán địch lại hỏi, dính vẫn chỉ trả lời hai tự “không biết!”. Một tên lính ác ôn đã núm báng súng tiến công gãy một mặt ống chân của Dính. Mặt tím bầm, môi sưng vù, chân bị gãy vô cùng cực khổ nhưng Dính cắn răng, nước mắt giàn giụa, miệng ko hé một lời nào nữa. Đêm ấy, giặc trói bám dưới một cội đào thân sương khuya rét mướt buốt. Hôm sau, rồi tối sau nữa giặc liên tiếp tra tấn và bỏ đói, vứt khát dính giữa rừng. Sự can đảm của Vừ A Dính đã làm lo âu nhiều tên bộ đội ngụy. Sáng ngày thiết bị ba kể từ thời điểm bị bắt, tên đội Tây mang đến trước phương diện Vừ A dính dụ dỗ: “Nói một câu tao sẽ đến băng thuốc, chữa trị chân gãy cho mày, đến mày siêu thị tử tế và thưởng nhiều tiền nữa. Nói, ông tỉnh chỗ nào ?” bám vẫn trơ như đá không hé răng nửa lời. Thằng đội Tây gầm lên khi không khuất phục được một thằng bé. Nó hầm hầm quăng quật đi. Những người Thái, bạn Mông, người Xá bị địch bắt đi ngang qua thấy được cảnh tượng của Dính ai cũng dớm nước mắt. Chợt Dính nhận ra một người làng. Dính vội nhắn bởi tiếng Mông: “Cái túi tư liệu tôi giấu trong rừng, nhắn những anh ra đem về”. Gặp mặt người quen thuộc nào bám cũng nhắn như vậy trước mặt bè bạn lính gác.

Thằng đội Tây chỉ thị cho đám lính: “Thằng bé xíu này biết những du kích lắm. Để nó bò đi mất thì bọn chúng mày nên chết thay”. đêm tối chúng cắt cử tới tư tên bộ đội canh gác A Dính.

Biết mình nặng nề qua ngoài bàn tay hung ác của kẻ thù, sáng hôm lúc thằng đội Tây vừa mang đến Vừ A dính vờ gật đầu: “Biết biết!” Tên team hô quân nhân mang sữa, với bánh lại dẫu vậy Dính chỉ uống vài ba ngụm nước. “Làm cáng mang lại tao !”- dính nói cùng với tên đội Tây.

Sau các ngày phục kích đón bắt lực lượng cách mạng lộ diện không thành, bầy lính Pháp nên rút quân về Tuần Giáo.

Ngay mẫu đêm Vừ A bám hy sinh, chứng kiến cái chết hiên ngang, gan dạ của Vừ A Dính, rộng mười tên lính ngụy đã vứt trốn khỏi mặt hàng ngũ của địch. Vừ A dính đã quyết tử trong bốn thế hiên ngang không một chút ít run sợ. Cuộc đời người chiến sỹ liên lạc nhỏ dại tuổi của team vũ trang Tuần Giáo đang khép lại nhưng lại khí phách trung kiên bất khuất của Vừ A bám trước quân thù như ngọn đuốc rực sáng núi rừng Tây Bắc. Tận mắt chứng kiến tấm gương quyết tử oanh liệt của bám những bộ đội ngụy và những người dân bị địch bắt đi phu sẽ truyền kể đi khắp các bản làng Tuần Giáo. Bên nhà bếp lửa hồng trong các mái ấm gia đình người Mông, tín đồ Xá, người dân thái lan khắp vùng Tây Bắc, tín đồ ta từ hào nói cho bé cháu nghe về tấm gương hy sinh quật cường của một cậu bé bỏng người Mông làm việc Pú Nhung...

Sau này, tử thi của Dính đang được tổ chức triển khai của ta và mái ấm gia đình đưa về an táng tại Pú Nhung.

Xem thêm: Sim Vina Sinh Viên Giá Rẻ - Gói Cước Học Sinh Sinh Viên

Sau chiến thắng Điện Biên đậy 1954, các anh lính huyện Tuần Giáo, phe cánh của dính cùng tổ chức triển khai Đảng và tổ chức chính quyền địa phương sẽ đưa hài cốt liệt sĩ Vừ A bám về lập chiêu mộ tại nghĩa trang liệt sĩ thị trấn Tuần Giáo.